در حالحاضر حدود ۶/ ۶ درصد تولید ناخالص داخلی کشور در بخش کشاورزی است. سهم این بخش در اشتغال ۷/ ۱۷درصد و در صادرات غیرنفتی ۹/ ۵ درصد است. از سویی نزدیک به۸۰درصد مواد غذایی کشور در حالحاضر از طریق بخش کشاورزی تامین میشود، در ضمن حدود ۲/ ۴میلیون نفر بهرهبردار در این بخش فعال هستند. اما با وجود این منابع عظیم طبیعی و انسانی هنوز نتوانستهایم بهجایگاه ایدهآل در منطقه و دنیا برسیم. 15 ابرچالش در بخش کشاورزی سبب شده سرمایهگذاران تمایلی به حضور در بخش کشاورزی نداشته باشند.
15 چالش اصلی بخش کشاورزی
- نبود راهبردهای میان مدت و بلندمدت در بخش کشاورزی
- ناکارآمدی و عدم استمرار سیاستها در این بخش
- ناپایداری منابع کشاورزی؛ شرایط نامطلوب آب در حالحاضر، معلول سیاستگذاریها، تصمیمات و رویدادهای ۵ دهه گذشته کشور در عرصه توسعه اقتصادی و اجتماعی و از جمله منابع آب است
- پایینبودن بهرهوری زمین
- عدمکفایت سرمایهگذاری
- محدودیت دسترسی فعالان بخش کشاورزی بهتکنولوژیهای مناسب، کارآمد روز جهانی و عدم کفایت یافتههای علمی- تکنولوژی و فناوریهای عرضهشده بهبخش، توام با پایین بودن و قدیمی بودن کیفیت نهادهها و تجهیزات مورد نیاز تولید
- بالا بودن هزینه مبادله و پایین بودن رابطه مبادله بخش کشاورزی نسبت بهسایر بخشها
- تغییرات اقلیم و تاثیرات آن بر کشاورزی
- تمرکز و گسترش دولت در امور کشاورزی، ناکارآمدی ساختار آن و عدمحمایت از گسترش خصوصیسازی بخشخصوصی در کلیه ابعاد
- ناهماهنگی برنامههای آب و کشاورزی
- بالا بودن هزینه تمام شده تولید و از دست رفتن تدریجی مزیت تولید در اغلب محصولات
- نارسایی زنجیره تامین، افزایش ضایعات، تفاوت فاحش قیمت تولیدکننده و مصرفکننده و عدمتعادل عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی
- پایین بودن سرانه زمین و خرد و پراکنده بودن آن و عدم استقرار نظام بهرهبرداری مناسب
- تاثیر روابط سیاسی بر تجارت، محدود شدن مقاصد صادراتی، عدماطمینان صادرکنندگان در انعقاد قراردادهای تجاری و عدمثبات مقررات تجارت و بازرگانی کشور و مداخلات دولت در قیمتگذاری محصولات کشاورزی
- تاثیرپذیری شدید بخش کشاورزی از سیاستهای اقتصادی کلان