ارز ترجیحی بهعنوان یک تجربه گسترده ناموفق و بلندمدت در همه دنیا محسوب میشود که هیچگاه منافع استفاده از این نوع یارانه در قالب تأمین و توزیع ارز ارزان نصیب مصرفکنندگان نهایی نمیشود. از این رو ساماندهی ارز ترجیحی، حذف آن و نیز بهرهمندی اقتصاد کشور از جمعآوری رانتهای ایجاد شده تحت تأثیر استفاده از ارز ۴۲۰۰ تومانی، اقدامی ارزشمند و شجاعانه است.
زمینه رانتسازی
در ایران هم در سالهای گذشته شاهد بودیم که سود پرداخت ارز ترجیحی و با قیمت پایین فقط در جیب برخی از واسطه گران وارد شده و همیشه زمینهساز توزیع رانت بوده است. هدف اصلی از استفاده این ارز، اقشار آسیبپذیر بودند که هیچگاه نیاز این قشر ضعیف جامعه را پوشش نداد و به عبارتی تاکنون ارائه چنین یارانههایی به هدف اصلی خود اصابت نکرده است.
دستکم در ۳۰ سال گذشته و نیز بعد از ایام جنگ تحمیلی، دولتهای مختلفی سعی کردند تا یارانهها را ساماندهی و هدفمند کنند و همچنین زمینه سامان بخشیدن ارز ترجیحی که بهنوعی توزیع رانت در کشور بود را فراهم کنند، اما در عمل همیشه به دلیل نیمهتمام شدن این اقدامات، منتج به نتیجه مثبت نشد.
در کشور فرصت زیادی برای توزیع ارز ترجیحی و نیز ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود ندارد و بیش از این هم اقتصاد کشور توان و تحمل ارائه چنین ارزی را در کشور ندارد.
تبعات حذف ارز ترجیحی اطلاعرسانی شود
با توجه به این تصمیم، امیدواریم که این اقدام به مرحله اجرا برسد و تصمیمات لازم بهمنظور تداوم آن اتخاذ شود. لیک بهترین راه برای آنکه جامعه بتواند بهدرستی با این موضوع کنار بیاید و آن را بپذیرد اطلاعرسانی نتایج و تبعات حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به آحاد مردم است که این امر نیازمند کمک و اقدم گسترده مسئولان است. بهتر است دولت بهمنظور اطلاعرسانی به آحاد جامعه، سیاست رفاهی که برای اقشار آسیبپذیر، قشر حقوقبگیر و افرادی که در فرآیند حذف ارز دچار فشار میشوند را بهصورت شفاف اعلام کند.
اگر تبعات و آثار مثبتی که در رابطه باانضباط مالی در دولت، کاهش کسری بودجه و اثرات اقتصاد کلان آن برای مردم توضیح داده شود، اقدامات دولت مؤثرتر و پذیرش و همراهی مردم گستردهتر خواهد بود.